Afgelopen zaterdag was het dan eindelijk zover: het officiële debuut van Arne Slot in de Premier League. Liverpool ging op bezoek bij promovendus Ipswich Town. Na een erg moeizame eerste helft deed Slot een aantal omzettingen in de rust waarna er alsnog met 0-2 werd gewonnen na een sterke tweede helft. In deze blog zullen we inzoomen op de teamtactische ‘ingrepen’ die Slot deed en welke gevolgen deze ingrepen hadden op individueel tactisch niveau.
Zoals gezegd verliep de eerste helft erg stroef. Liverpool had grote moeite om onder de hoge druk van Ipswich uit te spelen. Ipswich verdedigt met vier spelers de as en combineert dit met hoge en fanatieke druk, aangejaagd door het fanatieke thuispubliek (zie onderstaande afbeelding).
Liverpool werd hierdoor gedwongen om via de zijkant te spelen of een lange bal te geven, in plaats van het korte combinatiespel door de as zoals Arne Slot het graag wil. Dit resulteerde in een zeer lage totale ‘expected goal’ score van 0,11 in de hele eerste helft.
Dan de belangrijke vraag: Wat verandert Slot teamtactisch in de rust om onder de hoge druk van Ipswich uit te kunnen spelen? Het antwoord bestaat uit twee delen. Ten eerste lieten de middenvelders zich vaker uitzakken buiten het blok van de tegenstander. Zoals in onderstaande video te zien is met Dominik Szoboszlai die als middenvelder bijna tegen de zijlijn staat om het veld breed te houden.
Daarnaast kozen de centrale verdedigers (van Dijk en Konaté in de tweede helft) tijdens de opbouw een bredere positie wanneer Liverpool hoog onder druk wordt gezet. Het gevolg van beide tactische ingrepen is dat de spelers van Ipswich grotere afstanden moesten overbruggen in het verdedigen. Dit resulteert voor Liverpool juist in meer ruimte tijdens de opbouw voor de verdedigers om de middenvelders en aanvallers met een pass te bereiken.
In this article, we focus on the second tactical shift, examining the Game Action: Outside positioning of the center-backs during the buildup. The goal of this Game Action is to create optimal conditions to advance towards the opponent’s goal, either with a pass or a dribble. Key aspects of execution include positioning, distance (from opponents), body orientation, scanning, and focus (are you truly focused on playing forward?).
Zoals eerder gezegd kozen Konaté en Van Dijk in de tweede helft een bredere positie tijdens de opbouw. Onderstaand clipje (de 1-0) is hier een mooi voorbeeld van. Trent Alexander-Arnold, Virgil van Dijk en Ibrahim Konaté maken het veld breed waardoor de ruimte die de verdedigers van Ipswich moeten verdedigen, groter wordt. Tot zover het teamtactische gedeelte. Op individueel tactisch gebied kiest Konaté een positie waarbij hij tussen twee spelers van Ipswich met een pass door de linies Ryan Gravenberch kan bereiken (een nulpunt). Hij heeft voldoende afstand tot zijn directe tegenstander om de bal aan te kunnen nemen, op te kijken en de bal door te spelen. Daarnaast is zijn houding opengedraaid wanneer hij de bal ontvangt en is zijn ‘focus’ direct op de as. Deze individuele handelingen zorgt ervoor dat hij met zijn pass 3 tegenstanders uitspeelt in aanloop naar de 1-0.
In de 1e helft werd van Dijk constant direct onder druk gezet en lukt het hem niet om met een pass over de grond de middenvelders of aanvallers te bereiken, zoals Slot het graag wilt. Van Dijk wordt gedwongen om voor de lange bal te kiezen. Zie onderstaande video.
In de 2e helft lukt dit wel. Een mooi voorbeeld is de 2-0. Wanneer Virgil van Dijk de bal terug krijgt van de middenvelder is Trent Alexander Arnold bezig om het veld groot te maken. Linksbuiten Luis Diaz houdt het veld ook breed waardoor de onderlinge afstanden voor Ipswich groot zijn. Mohammed Salah herkent dit en maakt een diepte loopactie. Virgil van Dijk herkent deze loopactie omdat zijn ‘focus’ gericht is naar voren en zijn aanname ook direct naar voren is. Zijn kenmerkende crosspass volgt en Salah combineert vervolgens met Sboszlai om de 0-2 op het scorebord te zetten.
In onderstaand clipje is een mooi voorbeeld van hoe Slot het graag wil. Een korte pass van Van Dijk naar een middenvelder tussen de linies. Deze pass is mogelijk omdat Van Dijk een paar meter uitzakt met een open houding en de ruimte richting het middenveld al gescand heeft voordat hij de bal heeft ontvangen.
En ook in onderstaande situatie lukt het Van Dijk om zijn doel bij het positioneren buiten het blok te behalen door de bal in 1 keer door te spelen op Mac Allister die tussen de linies staat. De uitvoering is echter niet optimaal. Op het moment dat Alisson de bal speelt, heeft Van Dijk een gesloten houding en heeft hij de meest waardevolle ruimte (de as) nog niet gescand. Daarnaast is de afstand tot zijn tegenstander te klein omdat hij direct onder druk komt te staan wanneer hij de bal aanneemt. Hij compenseert dit met een uitstekende focus en door de bal met links aan te nemen en direct door te spelen.
Ook in de 2e helft lukt het echter niet altijd om bij het positioneren buiten het blok het doel (vooruit handelen richting de goal van de tegenstander) te behalen. Zoals te zien is in onderstaand clipje.
Voordat van Dijk de bal van linksback Robertson krijgt, heeft hij 2 keer de as gescand en is zijn houding redelijk opengedraaid. De afstand met zijn direct tegenstander is echter (te) klein waardoor hij direct onder druk komt te staan en de passlijn naar Gravenberch geblokkeerd wordt. Hierdoor wordt hij gedwongen om de bal naar de andere kant te verplaatsen. Wanneer hij de bal een aantal seconden later terugkrijgt van de keeper, is de afstand tot zijn directe tegenstander wederom klein en heeft van Dijk een gesloten houding. Daarnaast is zijn positie niet optimaal omdat zijn directe tegenstander in een rechte lijn vanuit de as (frontale druk) druk kan zetten waardoor de passlijn richting de as geblokkeerd wordt. Het gevolg is dat Van Dijk gedwongen wordt om de bal terug op de keeper te spelen.
Hieruit blijkt dat individuele tactiek en de uitvoering daarvan altijd cruciaal is, ongeacht de teamtactiek en de effectiviteit daarvan. De tweede helft van Liverpool tegen Ipswich laat zien dat een combinatie van een effectieve teamtactiek met de juiste individuele tactische keuzes en een goede uitvoering daarvan zeer positieve gevolgen heeft voor het wedstrijd- en scoreverloop. In de 2e helft voetbalt Liverpool 2,61 expected goals. De conclusie van Slot was dan ook: ‘This was a game of two halves.’
Wil jij meer Outside positioning-acties van Virgil van Dijk analyseren? Download dan de Smart11 app en leer van de beste spelers ter wereld in de ImpactZone!